Begroting 2017

Programma 2 | Ondernemend Breda

€ 55 mln
€ 9 mln

Onze ambitie

Met het vastgestelde Verhaal van Breda zetten we onze stad in 2017 e.v. met een ambitieus ondernemend profiel nog sterker op de (inter)nationale kaart. De ambitie van ‘ondernemend Breda’ is het realiseren van een excellent vestigings- onderwijs- en cultureel klimaat. Enerzijds om bestaande bedrijven, instellingen, bezoekers, studenten en medeoverheden aan Breda te binden en te laten groeien. Anderzijds om nieuwe doelgroepen aan te trekken. In 2017 geven we daartoe samen met vele partners in de stad uitvoering aan de Economische Agenda, aan de Strategische Onderwijsagenda en aan CultuurBreda. Hiermee geven we forse impulsen aan de werkgelegenheid, de kennis-infrastructuur, het opleidingsniveau, het verdienvermogen en het cultureel klimaat van de stad. Naast versterking van de ‘software’ werken we met een aantal grote projecten tegelijkertijd hard aan de hardware van de stad. Hiermee vergroten we duurzaam de bereikbaarheid en de aantrekkelijkheid van Breda. Flankerend intensiveren we de samenwerking met onze buurgemeenten partners binnen en buiten de regio en stellen we in 2017 een werkagenda vast die de kracht van Breda als Internationale schakelstad ten volle benut.

Wat is de uitdaging

Externe ontwikkelingen

In het Bestuursakkoord 2015-2018 kiezen we voor een focus op ondernemend Breda. Regionaal liggen er kansen op het gebied van logistiek, biobased economy en maintenance en lokaal op het gebied van de creatieve industrie, gezondheidseconomie en toerisme.

We pakken de rol op van verbinder en zetten in op communities (bedrijfsleven en kennisinstellingen) om kansen te onderzoeken en te benutten (sterkere samenwerking voor een succesvolle economie). We zetten Living Labs op met het onderwijs en bedrijfsleven om kansen voor alle leeftijden en opleidingsniveaus te creëren. Breda weet studenten aan te trekken en te behouden (brede pool van talenten is gunstig voor het vestigen van innovatieve bedrijven en vice versa). De Associate Degree wordt ontwikkeld om opleidingen beter te laten aansluiten bij zwaardere opleidingseisen (doorstroommogelijkheden van lager en middelbaar opgeleiden).

De economie herstelt zich voorzichtig na de economische crisis. Dit heeft een positief effect op onze gemeente. Internationale spanningen zorgen voor grote onzekerheid of en in welke mate we de opwaartse economische lijn weten vast te houden. Ook de effecten van Brexit op langere termijn voor de Europese samenwerking zijn moeilijk te bepalen.

We benutten ten volle onze economische groeikansen voor de regio door samenwerking. We werken met de Brabantse steden aan een sterke concurrentiekracht voor heel Brabant. Met Rotterdam, het Havenschap Moerdijk, Drechtsteden en West-Brabant (Deltri) werken we samen aan (boven)regionale en stedelijke economische groei. In de regionale samenwerking ligt de nadruk op de ruimtelijk-economische agenda.

We zetten bij het primair en voortgezet onderwijs in op het motto “onbegrensd ontdekken’ met als thema’s: taal, creativiteit / cultuur / techniek, sport en gezondheid, maatschappelijk betrokken onderwijs en maatwerk in de zorg op school (o.a. de opening van de Uitvindfabriek in Breda). We stimuleren actieve participatie van jeugd en jongeren (i.s.m. Missing Chapter Foundation b.v.naar actuele maatschappelijke vraagstukken in Breda kijken) en met het hoger onderwijs wordt gewerkt aan de kenniseconomie van morgen.

Het ‘verhaal van Breda’ leidt tot een onderscheidend profiel dat Breda beter op de kaart zet bij investeerders en bezoekers en creëert kansen voor bedrijven en instellingen. Met de regio werken we op thema’s, in wisselende samenstelling, aan een goed werkende arbeidsmarkt en nieuwe impulsen voor werkgelegenheid in West-Brabant. We stimuleren ondernemerschap met speciale aandacht voor ZZP-ers (Zelfstandigen Zonder Personeel) en het Midden- en Klein Bedrijf (MKB). We geven verder vorm aan het doortrekken van de Nieuwe Mark. Met Via Breda benutten we de strategische ligging. Breda krijgt zo meer vorm als centrumstad voor de regio en schakelstad naar Brabant. Door de ligging te benutten geven we een impuls aan onze internationale ambities. Een heldere economische agenda geeft aan hoe meer werkgelegenheid de kans krijgt en bedrijven de ruimte krijgen om te starten en te groeien. We geven een impuls aan evenementen, waaronder sport, dance en de Vrede van Breda.

Thema's

Stimuleren economische ontwikkeling in Breda

Wat willen we bereiken?

Werk is en blijft de belangrijkste sociale voorwaarde om mee te doen aan de Bredase samenleving. Breda heeft een diverse economie en een kansrijke ligging die we benutten om werkgelegenheid te behouden en te laten groeien. Groei van buitenaf door het naar Breda halen van nieuwe vestigers, maar ook van binnenuit door het stimuleren van starters, de doorgroei van ZZP-ers en innovatie binnen het MKB. We willen voor Bredase bedrijven een goed eco-systeem bouwen waarin ondernemerschap, kennis, ruimte en arbeid een plek hebben in een stad waarin het ook prettig wonen is. Dit doen we samen met partijen uit het bedrijfsleven, maar ook met kennisinstellingen en andere stakeholders. De economie laat zich niet door gemeentegrenzen beperken. Daarom is samen optrekken in de regio een belangrijke voorwaarde voor een sterke economie. Ieder vanuit zijn eigen kracht, maar gezamenlijk daar waar het elkaar kan versterken. Ter versterking van de economische structuur zijn goede externe betrekkingen met de regio, de provincie, het Rijk en ook de Europese Unie belangrijk.

Voor de economische stimulering zetten we in onze rol als verbinder sterk in op communities, waarin bedrijfsleven, kennisinstellingen en organisaties uit de regio samen met ons kansen onderzoeken. Daarvoor is het nodig dat we het bedrijfsleven en hun wensen en ideeën goed kennen.
Samen hebben we hebben een aantal “aanjagers” geïdentificeerd die passen bij het DNA van de stad en regio en die kunnen zorgen voor vernieuwing, ontwikkeling en groei: internationalisering, toepassen van nieuwe technologie, creativiteit en beleving. Met deze bril op kijken we naar sectoren en clusters en geven ruimte aan proeftuinen, initiatieven en experimenten. We zetten in op talentontwikkeling en behoud van talent voor de stad.

Met het implementeren van het evenementenbeleid versterken we de profilering van Breda en met het programma Top Dienstverlening werken we aan een meer klantgerichte benadering van evenementenorganisatoren.

Verder mogen ondernemers ervan uitgaan dat de “basis op orde” is. We hebben oog voor het benodigde vestigingsklimaat met voldoende en passende bedrijfsruimte, goede bereikbaarheid en een prettige woonomgeving. We zorgen voor een goed functionerend bedrijvenloket/accountmanagement en ondersteuning van startende en doorgroeiende bedrijven en ZZP-ers (Business Coach Breda) en de groei van kansrijk MKB.

Wat gaan we ervoor doen?

In onze rol als verbinder zetten we sterk in op clusters waarin bedrijfsleven, kennisinstellingen en maatschappelijke organisaties uit de regio samen kansen onderzoeken. Daarvoor is het nodig dat we het bedrijfsleven en hun wensen en ideeën goed kennen. We benoemen een aantal kansrijke clusters en bevorderen daarbinnen en in dwarsverbanden het toepassen van nieuwe kennis, ondernemerschap en internationalisering. We geven ruimte aan proeftuinen, initiatieven en experimenten. Kansrijke clusters zijn onder meer de creatieve sector met een focus op gaming/imagineering, high tech industry en de Bredase binnenstad als economisch cluster. Verder zien we ook kansen voor innovatie in de (internationale) handel en logistiek, de health en voor acquisitie in de zakelijke dienstverlening.

We hebben aandacht voor startende ondernemers, maar ook doorgroei binnen het MKB. We zetten in op talentontwikkeling en behoud van talent voor de stad. Bij de keuze voor impulsen letten we niet alleen op nieuwe ontwikkelingen. We houden ook rekening met werkgelegenheid voor de minder hoog opgeleiden. We hebben oog voor het benodigde vestigingsklimaat met voldoende en passende ruimte, arbeidspotentieel en leefomgeving.

Via Breda speelt de komende jaren een belangrijke rol bij het elkaar ontmoeten en de economische ontwikkeling van de regio. We verbinden Via Breda met de binnenstad. We ondersteunen activiteiten die passen binnen ons economisch beleid, maar niet binnen onze bestaande kaders. Hiervoor begeleiden we de (planologische) procedures.

Wat is de uitdaging?

Achterliggende documenten

Maand / JaarKaderstellend / Rapporterend / EvaluerendDocument
2016KaderstellendVoorjaarsnota 2016Economische agenda

Gerelateerde producten

Risico's

De risico's ten aanzien van de grondexploitaties voor bedrijventerreinen zijn opgenomen in de paragraaf Grondbeleid.

Verbindend bestuur

Wat willen we bereiken?

Breda is goed verbonden met haar brede regionale en bovenregionale omgeving. Het besturen van Breda stopt immers niet bij de gemeentegrenzen. Integendeel. Steeds meer vraagstukken zijn (boven)regionaal en oplossingen vragen om samenwerking. Wij werken samen waar het past bij de opgave. Vaak is dat op wijkniveau, soms stedelijk, maar dus in toenemende mate ook regionaal en samen provincie, Rijk en EU.

Wij positioneren ons daarin nadrukkelijker als internationale schakelstad: zowel met onze ligging en rol als internationaal knooppunt als met onze internationale kracht op gebied van kennis, toepassing en (nieuwe) economie. Daarmee zijn we zichtbaar en actief in de netwerken in Den Bosch, Den Haag en Brussel en voegen we gerichter waarde toe in de Delta en bijvoorbeeld het belangrijke netwerk van Brabantstad.

In de regionale samenwerking in West-Brabant focussen we ons nadrukkelijker op de gezamenlijke ruimtelijk-economische opgaven en kansen en vervullen wij daarin als centrumstad en ambassadeur van West Brabant een krachtige voortrekkersrol. Het sub-regionale schaalniveau van het daily urban system van de Baronie, is voor Breda steeds belangrijker voor de meer tactische afstemming en samenwerking op diverse beleidsterreinen. Breda wil daarin nog nadrukkelijker investeren.

Op 31 maart 2016 heeft de gemeenteraad besloten de aanbevelingen van de begeleidingscommissie, gebaseerd op het rapport van Necker Van Naem, over te nemen en een vervolgproces op te starten inzake de toekomstige relatie tussen de gemeente Breda en NAC Breda en actief lessen te trekken uit het onderzoeksrapport.

Wat gaan we ervoor doen?

Concreet geven we inhoud aan de ambitie van Verbindend bestuur langs drie sporen:

1.Versterken van (boven)regionale samenwerking en slagkracht met andere gemeenten/overheden, bedrijfsleven en kennispartners (triple-helix) in netwerken van Brabantstad, West-Brabant en de Baronie met meer focus op gezamenlijke economisch-ruimtelijke opgaven.

2. Het samen met partners in stad en regio bepalen van een strategische agenda en aanpak voor Internationalisering, internationaal vestigingsklimaat en het benutten van de kracht van Breda als internationale schakelstad.

3. Het intensiveren van Externe Betrekkingen en vergroten we gericht onze netwerk- en lobbykracht richting Den Bosch, Den Haag en Brussel i.s.m. partijen uit de stad en regio.

Het Verhaal van Breda – per eind 2016 opgetekend - vormt het leidend kompas voor de drie sporen van Verbindend Bestuur zowel qua inhoud als positionering.

Op basis daarvan scherpen wij de (inter)nationale positionering van Breda als schakel- en centrumstad stevig aan. In het eerste kwartaal van 2017 willen wij met de raad een Internationaliseringsagenda- en aanpak bespreken die met name de volgende nu nog relatief losstaande opgaven moet bundelen:
o internationale bereikbaarheid via weg (A27, A16, A58), spoor (HSL), HOV en lucht (Breda International Airport)
o internationaal vestigingsklimaat, acquisitie, werkgelegenheid, expat-beleid, handelsbevordering en toerisme
o internationale samenwerking op gebied van onderwijs, kennis, cultuur, sport en duurzaamheid
o Europese en mondiale samenwerking: herijking van Werelds Delen en aanscherping bestaande samenwerking met Wroclaw, Ekurhuleni en Yangzhou.

Indien nodig doen wij in de Voorjaarsnota 2017 voorstellen voor additionele middelen voor deze Internationaliseringsagenda van Breda.

Voor de bestuurlijke (boven)regionale samenwerking voeren wij het door de raad vastgestelde position paper regionale samenwerking uit, dus op verschillende schaalniveaus en in meerdere windrichtingen. We kijken gericht en selectief met wie wij welke ambitie uitvoeren. Enerzijds investeren we in de relaties met de omliggende (buur)gemeenten in de Baronie en zetten we ons in om in 2017 tot gezamenlijke, concrete samenwerkingafspraken te komen. Om dat te bereiken stoppen we veel energie en aandacht in de bestaande platforms van BOEL+M (Breda, Oosterhout, Etten-Leur en Moerdijk) en Landstad Baronie. Anderzijds werken we samen in de zuidwestelijke Delta.

In West-Brabant leggen we focus op de economisch-ruimtelijke opgaven en vergroten we in 2017 de gezamenlijke slagkracht met bedrijfsleven en kennispartners door het Delta Network (voorheen Strategic Board), de RWB en REWIN nog meer in hun kracht te zetten en zo de werking van het totale regionale eco-systeem van economische samenwerking flink te verbeteren.

In het belangrijke samenwerkingsverband van Brabantstad kiezen we in 2017 zelfbewuster positie, leveren we actieve bijdragen aan de twaalf gezamenlijke onderzoeks- en doeprojecten van de Werkagenda en trekken we gelijktijdig ook bilateraal meer samen op met name met onze buurstad Tilburg op het gebied van Logisitiek, Maintenance en Smart Industries.

Op basis van bovenstaande inhoudelijke focuspunten en het Verhaal van Breda versterken we in 2017 onze Externe Betrekkingen en vergroten we onze netwerk- en lobbykracht samen met anderen richting EU, het Rijk en de Provincie. Nadrukkelijker kijken we ook naar samenwerkingskansen met Vlaanderen en Antwerpen.

Wat is de uitdaging?

Achterliggende documenten

Maand / JaarKaderstellend / Rapporterend / EvaluerendDocument
2016KaderstellendVoorjaarsnota 2016

Gerelateerde producten

Risico's

Er worden voor 2017 binnen het thema Verbindend Bestuur geen significante risico's onderkend.

Dynamische stad

Wat willen we bereiken?

Cultuur maakt trots, biedt levendigheid, verbindt de inwoners van Breda en zet de stad op de kaart. Cultuur heeft een belangrijke waarde in zichzelf maar draagt ook bij aan een goed leef- en vestigingsklimaat en is van belang voor de ontwikkeling van mensen. Zij zorgt ook voor werkgelegenheid, zoals ondersteunen van creatieve starters. Cultuur is een continue verbindende schakel met economie, onderwijs en bedrijven.

Om recht te doen aan het belang van cultuur, aan de culturele initiatieven en de betrokkenheid van de stad bij cultuur is het afgelopen jaar het proces Cultuur Breda in gang gezet, waarbij personen en partijen in de stad – in een on- en offline community - met elkaar, vorm en inhoud geven aan cultuur in Breda. De nieuwe community biedt iedereen ruimte voor activiteiten, ideeën, samenwerking en informatie. Dit geldt op het niveau van stad, wijk en dorp. Cultuur tot in de haarvaten, meedenken is meedoen. Wensen worden werkelijkheid als mensen er hun schouders onder willen zetten.

Met de cultureel hoofdstructuur worden afspraken gemaakt voor de periode 2017-2020, bij hen ligt de opdracht om gezamenlijke verantwoordelijkheid te nemen voor het cultuurprogramma en de aansluiting op de thema’s binnen CultuurBreda. We willen bereiken dat de culturele hoofdstructuur hier, samen met alle andere (cultuur) partners in de stad vorm aan geeft.

Cultuur ontmoet en verbindt de historische stad en de rijke historie met de hedendaagse beleving. Deze natuurlijk mix maakt de stad aantrekkelijk en is een voedingsbodem voor cultuurmakers. We willen deze historie, zichtbaar en beleefbaar maken. In het nieuwe museum komt deze verbinding tot haar volle recht, Daarbij is niet alleen de locatie aan de Boschstraat het museum, maar is er een verbinding met expo’s en activiteiten op andere (historische) locaties en verhaallijnen in de stad.

Naast de historisch binnenstad die het podium en/of vesting locatie is voor culturele instellingen is ook Klavers Jansen/ Havenkwartier het gebied waar verschillende functies van een mix van wonen, cultuur en creatieve bedrijvigheid samenkomen. Cultuur levert aan de transitie van dit gebied een essentiële bijdrage en er is inmiddels de voedingsbodem gecreëerd voor broedplaatsen en talentontwikkeling van de culturele, met name ook de podiumkunsten, sector.

Wat gaan we ervoor doen?

Eind 2014 was de vraag: hoe betrekken we zoveel mogelijk mensen, die zich verbonden voelen met cultuur en zich actief willen inzetten bij Cultuur in Breda?

Dit proces heeft geleidt tot het formuleren van drie thema’s:

- Briljantjes; gericht op de (inter)nationale kracht van het cultuuraanbod in Breda

- Makers; gericht op het versterken van het culturele productieklimaat in Breda

- Verbinders: gericht op het versterken van het culturele netwerk en alle verbindingen daarbinnen en daarbuiten.


Belangrijke aandachtspunten bij de community cultuur Breda zijn: uitbouwen en (groei) en inbedden in Breda gericht op drie niveaus:

1. Ontwikkeling van culturele initiatiefnemers; verbinding zorgt voor verrijken, co-creëren, delen,

2. Ontwikkeling van excellente plannen: culturele initiatiefnemers maken gezamenlijke plannen met een hoger kwaliteitsniveau

3. Ontwikkeling van de culturele infrastructuur: versterking van culturele infrastructuur door gezamenlijk verantwoording te nemen voor een stedelijk cultuurprogramma en daarin uitdagingen op te pakken.


Hierbinnen passen ook de processen omtrent het nieuwe museum, KlaversJansen complex, het Generaal Maczekmuseum en de ontwikkeling van de culturele hoofdstructuur waaronder het nieuwe museum en MEZZ. Het gemeentelijke beleid ondersteunt deze ingezette beweging. De exercitie is nu volop in ontwikkeling.

Wat is de uitdaging?

Achterliggende documenten

Maand / JaarKaderstellend / Rapporterend / EvaluerendDocument
2016KaderstellendVoorjaarsnota 2016
Herijkte Erfgoedvisie
Factor C

Gerelateerde producten

Risico's

Beroepsonderwijs en huisvesting onderwijs

Wat willen we bereiken?

Onderwijs en gemeente volgen samen trends en ontwikkelingen en zorgen voor een antwoord op de vraag uit het bedrijfsleven en de diverse sectoren. Daarnaast streven we naar optimale kennisdeling in Breda en de regio.

Het MBO biedt een breed pallet van opleidingen aan waarbij er goede doorstroommogelijkheden zijn. Echter het is de moeite waard om met het MBO en HBO onderwijs nader te onderzoeken of de aansluiting en het aanbod wel voldoende is in relatie tot de lokale en regionale economie en de toekomstige arbeidsmarkt.

Op het gebied van beroepsonderwijs zijn in Breda met Avans (brede hogeschool), NHTV (specialistische hogeschool) en de NLDA (Nederlandse Defensie Academie) (hoge)scholen gevestigd die al jaren zeer goed scoren in de landelijke studenten enquêtes. De samenwerking van het onderwijs in Breda met het bedrijfsleven heeft op de thema’s logistiek, maintenance, biobased economy, gezondheid en creatieve industrie veel opgeleverd zoals Dinalog, WCM (World Class Maintenance), de opleiding tot international maintenance manager van Avans, Green Chemistry Campus, City of imagineers, Zorginnovatie Community of Practice en diverse evenementen zoals het Graphic Design Festival en International Playgrounds Festival.

Partijen weten elkaar de afgelopen jaren dus goed te vinden en dit geldt ook voor de samenwerking met de ROC’s (De Rooi Pannen en ROC West-Brabant) én de NLDA.

Voor wat betreft onderwijshuisvesting is die voor PO en VO doorgedecentraliseerd en zorgen de scholen zelf voor geschikte huisvesting. Zo wordt bij Mencia, samen met de Internationale School Breda (ISB) een internationale campus ontwikkeld en is bij Markenhage ook sprake van een campus ontwikkeling.

Het MBO en HBO zijn hiervoor zelf verantwoordelijk en realiseren in Breda in het oog springende ontwikkelingen zoals de vestiging van De Rooi Pannen op het Seelig terrein en de campusontwikkeling van de NHTV. Avans breidt uit aan de Hogeschoollaan met het Quandrium-gebouw.

Samen met onze onderwijspartners zetten we in op de uitgangspunten zoals geformuleerd in de gezamenlijke onderwijsagenda. Centraal staat de continue dialoog met alle betrokkenen.

Wat gaan we ervoor doen?

We werken in cocreatie met het onderwijs gericht aan de thema’s uit de Onderwijsagenda. De grootste uitdaging zit in de aansluiting van de behoefte aan personeel op het aanbod van personeel. Daarin speelt het onderwijs een cruciale rol in Breda en de regio. We volgen samen – onderwijs en gemeente – nauwgezet de maatschappelijke trends en ontwikkelingen, delen kennis en ontsluiten kennis voor de stad en de regio. Dat doen we met een gezamenlijke aanpak. Op verschillende manieren kan de samenwerking en clustervorming worden gestimuleerd. Op het gebied van toerisme en hospitality kan een proeftuin meer lijn brengen in de strategische samenwerking van gemeente Breda, ondernemers en betrokken kennisinstellingen. Er liggen ook kansen via BEAGLE voor een logistieke proeftuin in samenwerking met de NHTV en Dinalog. BEAGLE is de samenwerking op het gebied van kennisvalorisatie van de 6 hogere onderwijsinstellingen van Brabant: Tilburg Universiteit, universiteit van Eindhoven, Fontys, HAS, Avans en NHTV.

NHTV onderzoekt samen met TiU, TU/e en TIAS de mogelijkheden voor een innovatief ecosysteem van universiteiten, hogescholen, TKI Dinalog en het bedrijfsleven van SME tot multinationals. Het fundamenteel onderzoek blijft binnen de universiteiten, het toegepast en praktijkonderzoek wordt ondergebracht bij de Logistics Connection (graduate school) waarin onderzoekers van verschillende instellingen gezamenlijk het onderzoek uitvoeren. Met Logistics Connection zetten we in op de samenwerking met de NHTV, NLDA, TiU, TU/e en Dinalog. Eind 2016 starten we met het gezamenlijke haalbaarheidsonderzoek.

Er is een goede aansluiting met de arbeidsmarkt voor leerlingen uit het speciaal en praktijkonderwijs. We geven een impuls aan het technisch onderwijs met de realisatie van de Uitvindfabriek. We zetten in op het benutten en slim verbinden van techniekonderwijs tussen PO, VO, MBO en HBO. De Úitvindfabriek geeft een boost aan technisch onderwijs door het stimuleren van leerlingen om bewust te kiezen voor een opleiding in de techniek waar de komende jaren grote tekorten worden verwacht door vergrijzing en onvoldoende afgestudeerden (in lijn met Techniek Pact).

Wat is de uitdaging?

Achterliggende documenten

Maand / JaarKaderstellend / Rapporterend / EvaluerendDocument
2016KaderstellendVoorjaarsnota 2016
Breda Doet
Strategische Onderwijsagenda
HBO Agenda

Gerelateerde producten

Risico's

Er worden voor 2017 binnen het thema Onderwijs geen significante risico's onderkend.

Grote projecten in de stad

Wat willen we bereiken?

Breda kent verschillende locaties en ontwikkelingen die aangemerkt worden als groot project. Voorbeelden hiervan zijn de ontwikkeling rondom Via Breda, Havenkwartier Amphia Ziekenhuis, de Gasthuisvelden, het doortrekken van de Nieuwe Mark, de Oostflank, de ingebruikname van de evenementenzone Breepark, de Zoete Delta en de winkel en woonlokaties in Teteringen. Om een impuls te kunnen geven aan grootschalige gebiedsontwikkelingen hebben we het fonds stedelijke ontwikkeling ingesteld. In de binnenstad zien we een toename van het aantal initiatieven. We willen dat de binnenstad zich blijft ontwikkelen om aantrekkelijk te blijven voor haar inwoners en bezoekers. De projecten die hieraan bijdragen stimuleren we. We voeren regie op de afstemming tussen de verschillende projecten.

Met Via Breda transformeren we de Spoorzone. In zo’n 20 jaar tijd ontstaat hier een nieuw stadsdeel. Dat doen we samen met betrokken eigenaren, marktpartijen en bewoners. Door een mix van functies ontstaat een duurzaam, attractief en levendig gebied, met ruimtelijke kwaliteit en goed bereikbaar voor alle vervoer. Dit versterkt de sociaal economische structuur, verbetert de bereikbaarheid en versterkt de bestaande buurten.
Het Havenkwartier heeft de potentie uit te groeien tot een uniek gemengd stedelijk gebied, complementair aan onze binnenstad: het is de plek met attractiviteit en ruimte voor moderne stedelijkheid, creatief ondernemen en cultuur. De ontwikkeling tot een stadsdeel met een uniek karakter zorgt ervoor dat het Havenkwartier niet concurreert met de binnenstad, Coulissen West en Drie Hoefijzers Noord.
De Gasthuisvelden is een gebied van 16 hectare, dat de Seeligkazerne en een aantal omliggende kantoorgebouwen omvat. Veel vastgoed komt beschikbaar waardoor een unieke kans ontstaat om nieuwe betekenis aan te geven aan dit gebied. Dit heeft geleid tot een gezamenlijk visie met de verschillende vastgoedeigenaren. Door in een hoogstedelijke setting een combinatie van stedelijke leisure, onderwijs, wonen en werken met bijbehorende voorziening te realiseren wordt bijgedragen aan het versterken van het vestigingsklimaat van Breda. Op het terrein van Seelig Noord wordt de MBO school de Rooi Pannen gevestigd.
Met het vertrek van defensie van het noordelijke deel van de Seeligkazerne benutten we de kans om te starten met het vervolg van het doortrekken van de Nieuwe Mark over het terrein van de Seeligkazerne. Met het terugbrengen van het water geven we een extra impuls aan de verblijfskwaliteit van dit gebied. Op basis van de in 2010 uitgevoerde verkenning naar de 3e fase van de Nieuwe Mark bereiden we de besluitvorming over de aanleg voor. Hierbij brengen we de kosten in beeld, de mogelijkheden van cofinanciering en de termijn van uitvoering.
Het project Zoete Delta is onderdeel van het gebied Emer-Zuid, Markoevers en Nassau Wallon. Het voormalig CSM-terrein (Corbion-terrein) heeft als onderdeel van Emer-Zuid een grote potentie om doelen in de Structuurvisie Breda 2030 te realiseren. Onderdeel hiervan is de waterretentieopgave van Via Breda. Daarnaast biedt het gebied kansen om de toeristisch, recreatief en economische perspectief van Breda te versterken.
De evenementenzone op Breepark wordt een nieuwe toeristische trekpleister voor Breda. Begin 2017 zal de evenementenhal worden opgeleverd en is Breda daarmee een hoogwaardig, regio-overstijgend evenementen- en vrijetijdsgebied rijker.

Wat gaan we ervoor doen?

We gaan programmadoelen behalen door met integraal management (inzet van acquisitie, marketing, communicatie, programma- en omgevingsmanagement) projecten en lijnactiviteiten te realiseren. Na de afronding van het Openbaar Vervoer (OV)-terminalcomplex in 2016 komt het accent te liggen op de realisatie van de gebiedsontwikkelingen rondom het station. Het gaat dan om de verdere ontwikkeling van het Stationskwartier en de herinrichting van de openbare ruimte, de start van Drie Hoefijzers Noord en transformatiemanagement in het Havenkwartier.

We zetten in op de realisatie van projecten in de binnenstad. Hiervoor maken we extra inzet vrij voor de regie op de projecten in de binnenstad. Dit doen we onder meer door de ontwikkeling van een ruimtelijke schakelkaart.

We gaan onderzoeken op welke wijze het doortrekken van de Nieuwe Mark kan worden gerealiseerd. In 2017 bereiden we de realisatie van het doortrekken van de Nieuwe Mark voor.

In de Gasthuisvelden gaan we in het deel ten noorden van de Fellenoordstraat met de vastgoedeigenaren op projectniveau afspraken maken over de herontwikkelingen. Over het zuidelijke deel gaan we de herontwikkelingsstrategie verder uitwerken. Daarnaast starten we samen met de partijen met de placemaking van het gebied.

We gaan het Fonds Stedelijke Ontwikkeling inzetten als cofinanciering voor grootstedelijke ontwikkelingen wanneer de mogelijkheden zich voordoen. In 2017 zetten we het fonds in om de voorbereidingen voor het doortrekken van de Nieuwe Mark op te starten.

Afstemming en aanpassing van het beleid op het functioneren van de evenementenzone Breepark.

Bij de start van nieuwe projecten worden waar mogelijk indicatoren opgenomen. Voor lopende projecten worden de belangrijkste mijlpalen gemeld. Voor het thema "Grote projecten in de stad" wordt bekeken of en hoe de volgende indicatoren ontwikkeld kunnen worden:
- Impact grote projecten in de stad
- Facilitering grote projecten

Dit staat gepland voor het najaar 2016 en begin 2017.

Wat is de uitdaging?

Achterliggende documenten

Maand / JaarKaderstellend / Rapporterend / EvaluerendDocument
2016KaderstellendVoorjaarsnota 2016

Gerelateerde producten

Risico's

Voor de risico’s met betrekking tot projecten van derden, is een risico-inventarisatie gemaakt. Deze is in de paragraaf Risicomanagement en Weerstandsvermogen opgenomen.

Financiën

(bedragen x € 1.000)

ThemaJaarrekening 2015Begroting 2016Begroting 2017Begroting 2018Begroting 2019Begroting 2020
Lasten
Stimuleren economische ontwikkeling in Breda6.04712.30410.90810.5648.0317.337
Grote projecten in de stad1.3794.4822.2277.2155.2151.044
Dynamische stad24.78625.65223.41223.39023.38223.377
Beroepsonderwijs en huisvesting onderwijs18.01519.22917.33515.59515.59515.595
Verbindend bestuur1.5371.5261.4841.4891.4931.498
Totaal lasten51.76563.19355.36658.25353.71648.851
Baten
Stimuleren economische ontwikkeling in Breda9945.7555.0375.6064.1773.494
Grote projecten in de stad462.6601.3046.2264.58515
Dynamische stad636426558558558558
Beroepsonderwijs en huisvesting onderwijs1.7671.9011.739000
Verbindend bestuur18413557575757
Totaal baten3.62710.8778.69612.4489.3784.125
Mutaties in reserves
Stortingen415682120122122
Onttrekkingen2.3291.5730000
Totaal reserves-2.288-1.51682120122122
Totaal ten laste van de algemene middelen45.84950.79946.75145.92544.46044.848

Relevante afwijkingen ten opzichte van vorig begrotingsjaar

Door de aanpassingen van de overhead, waardoor deze nu in programma organisatie en financiën van breda zijn opgenomen zijn de lasten op alle thema's ten opzicht van 2016 verlaagd.

In het thema Economische ontwikkelingen in Breda zijn er aanvullende middelen voor het onderdeel economische zaken inzake Verhaal van Breda, impulsgelden en City Making. Daarnaast zijn aanvullende middelen toegekend ten behoeve van de Vrede van Breda, Dance en sportevenementen. Voor de toelichting op het product grondexploitaties bedrijventerreinen wordt verwezen naar de paragraaf Grondbeleid.

De lasten en baten van het thema Grote projecten in de stadhebben alleen betrekking op het product Via Breda. De afname in 2017 ten opzichte van 2016 voor zowel de lasten als de baten is toe te schrijven aan de grondexploitatie Stationskwartier.  

De afname van de lasten bij het thema Dynamische Stad  komt door het vervallen van eenmalige middelen ten behoeve van Stedelijke Impuls en actualisering Cultuurvisie. Daarnaast zijn vanwege de fusie van Breda's Museum en MOTI met ingang van 01-01-2017 de lasten en baten van Breda's Museum verlaagd naar nihil en is het budget toegevoegd aan de subsidie die wordt verstrekt aan MOTI.

De lasten Beroepsonderwijs en huisvesting onderwijs zijn in 2017 zijn lager dan de lasten 2016, als gevolg van een  eenmalige vergoeding voor de investering aan een school in Geeren-Zuid welke in 2016 is uitbetaald.
Nieuw in dit programma is het themaVerbindend bestuur. In de begroting 2016 was dit thema opgenomen in programma De basis op ord ein Breda.

Mutaties in reserves

(bedragen x € 1 miljoen)

Stand op

Mutaties in

Stand op

Reserves

1-1-2017

2017

31-12-2017

Onderwijshuisvesting

Reserve Toeristenbelasting

186

82

268

Totaal reserves

186

82

268

Mutaties in voorzieningen

(bedragen x € 1 miljoen)

Stand op

Mutaties in

Stand op

Voorzieningen

1-1-2017

2017

31-12-2017

Vrz ECO-Cultuur

0

0

0

0

0

0

0

Totaal voorzieningen

0

0

0

Investeringen

(bedragen x € 1.000)

Investeringen in dit programma

Lopend krediet in

Nog te voteren in

Totaal beschikbaar in

Geraamde uitgaven

Geraamde uitgaven

Geraamde uitgaven

Geraamde uitgaven

1-1-2017

2017

2017

2017

2018

2019

2020

Via Breda

384

384

384

0

0

0

Bedrijventerreinen

2.770

2.770

2.730

40

0

0

Bedrijventerrein Hoogeind

66

66

66

0

0

0

Visie Binnenstad

245

245

245

0

0

0

Totaal

3.465

0

3.465

3.425

40

0

0

Verbonden partijen